170 năm thành lập giáo phận (1846-2016) và 387 năm đón nhận hạt giống đức tin (1629-2016) là những dấu mốc lịch sử quan trọng đối với giáo phận Vinh. Vì thế, trong hai ngày 14 và 15/8/2015, đại lễ kỷ niệm với các chương trình đặc biệt đã diễn ra tại trung tâm Nhà thờ Chính tòa Xã Đoài, thu hút gần 70 nghìn người tham dự. Đây là cơ hội để giáo phận nói lên lời tri ân Thiên Chúa và Mẹ Maria, nhớ ơn các bậc tiền nhân, đồng thời nhìn vào hiện tại để sáng suốt bước đi trong tương lai.
Rước đuốc và thắp lửa truyền thống
Khởi đầu cho đại lễ mừng 170 năm thành lập giáo phận, vào lúc 19h30 ngày 14/8, chương trình rước đuốc Đức tin và thắp lửa truyền thống đã diễn ra trong khí thế hào hùng, linh thiêng. Điểm khởi đầu đoàn rước được đặt tại 3 vị trí, đại diện cho 3 tỉnh Nghệ – Tĩnh – Bình trong giáo phận. Mỗi địa điểm lại mang những ý nghĩa khác nhau: Đại Chủng viện Vinh Thanh là cái nôi đào tạo Linh mục, cung cấp cho cánh đồng truyền giáo rộng lớn của giáo phận nhiều thợ gặt lành nghề. Trung tâm khuyết tật 19/3 là địa điểm đại diện cho Giáo hội của những người nghèo, người đau khổ. Giáo họ Trung Hậu (Xã Đoài) đại diện cho tinh thần đức tin của giáo phận, với hàng vạn người đã đổ máu vì đức tin, tiêu biểu như Thánh Phêrô Hoàng Khanh. Việc cả 3 đoàn rước hội tụ ở điểm cuối tại nhà thờ Chính tòa Xã Đoài đã nói lên sự quy hướng về nguồn cội và tinh thần hiệp nhất của đoàn con giáo phận.
Hình ảnh rước đuốc là một hình ảnh đẹp và ý nghĩa, tái hiện sống động công cuộc loan báo Tin Mừng trên mảnh đất Vinh. Công cuộc ấy được phát xuất bởi Ánh Sáng Đích Thực và loan đi bằng sự cộng tác của con người. Công cuộc ấy có những khó khăn chập chùng giữa bóng đêm nghịch cảnh, và cũng có những thăng tiến huy hoàng giữa bầu trời ân sủng.
Chương trình rước đuốc kết thúc bằng nghi thức thắp lửa Đức tin của Đức Hồng Y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn và Đức Cha Phaolô Chủ chăn giáo phận. Nhận ngọn lửa đức tin từ đoàn con giáo phận, các Ngài thắp lên không phải là một ngọn lửa le lói, mà là cả một tinh thần và đời sống đức tin sáng rực, mãnh mẽ và kiên trung của đoàn con Giáo phận.
Diễn nguyện: “170 năm rạng ngời đức tin”
Chương trình đại lễ tối 14/8 tiếp tục với đại nhạc hội mang chủ đề: “170 năm rạng ngời đức tin”. Sân khấu được thiết kế ấn tượng, với con số 170 nổi bật, đã thu hút khoảng 15 ngàn khán giả từ khắp các nẻo đường đến tham dự. Trên nền nhạc ca khúc mở màn “Giáo phận Vinh quê hương tôi”, ai cũng háo hức đón chờ một bữa tiệc âm nhạc thịnh soạn trong biến cố trọng đại này.
Trong đêm diễn, toàn bộ các tiết mục được dàn dựng và thể hiện bởi con cái khắp nơi trong giáo phận: Hội Dòng MTG Vinh, Hội Dòng Thừa Sai Bác Ái Vinh, Giới trẻ giáo họ Kim Đôi, Giáo xứ Xã Đoài, Trang Nứa, cùng các ca sĩ con cái giáo phận.
Với 4 trường đoạn: Cánh đồng hoang, Gieo hạt, Giông gió và Ngày mùa, đêm nhạc đã tái hiện diện mạo quê hương qua một câu chuyện lịch sử vừa mang tính sử thi, vừa mang âm hưởng của một khúc tráng ca đặc biệt. Mỗi trường ca là một mảng màu, có tối có sáng, có đậm có nhạt, tổng hòa trong bức tranh quê hương Vinh thật sinh động.
Với diễn xuất chân thật của các diễn viên, sự sinh động và công phu trong dàn cảnh, sự gần gũi của các chứng nhân lịch sử, các trường đoạn đã lần lượt dẫn người xem trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Khán giả có thể hân hoan, nghẹn ngào trước niềm vui của những ngày đầu Đất mẹ Vinh được đón nhận hồng ân đức tin (trường đoạn Gieo hạt); hay phải trầm mình lặng lẽ khi thế sự nhiều rối ren, giáo phận oằn mình gánh chịu nhiều đau thương, mất mát (trường đoạn Giông gió). Đó là cũng có thể là niềm kiêu hãnh trước sự trung trinh và sắt son trong bảo vệ đức tin (trường đoạn Giông gió); hay hạnh phúc chìm đắm với bầu khí tươi vui, nghĩa tình và đầy hy vọng trong sinh hoạt và lao động (trường đoạn Cánh đồng hoang, Ngày mùa).
Mọi biến cố thấm đượm tinh thần đức tin của con cái giáo phận suốt 170 năm lịch sử đã đi vào các ca khúc, điệu múa thật dung dị nhưng cũng đầy cuốn hút. Như thế, đêm nhạc là cơ hội để giáo phận tái hiện dấu ấn quá khứ trong niềm tri ân, sống giây phút hiện tại cách say mê và cùng hy vọng vào tương lai phía trước.
Đêm diễn nguyện kết thúc bằng Nghi thức sai đi. Đức Cha Phaolô trao đuốc Đức tin cho giới trẻ giáo phận, sau đó là cộng đoàn. Ngọn lửa đức tin đã được thắp lên trong quá khứ, đã cháy suốt một chặng đường dài và sẽ tiếp tục bừng sáng trong tương lai. Khát vọng lan truyền ngọn lửa ấy, cách đặc biệt cho thế hệ trẻ, đang thôi thúc tất cả những ai mang tinh thần Vinh.
Thánh lễ cao điểm
Ngay từ 5h sáng ngày 15/8, từng đoàn người đã nô nức tiến về quảng trường nhà thờ Chính tòa, nơi sẽ diễn ra thánh lễ cao điểm mừng Năm thánh. 6h sáng, rất khó để có thể tìm một chỗ trống trong quảng trường, nhà thờ chính tòa, tòa giám mục và các khu vực lân cận.
Đúng 8h30, đoàn đồng tế tiến ra lễ đài. Giữa rừng cờ hoa, trời đất cùng hòa nhịp, lòng người khấp khởi hào hứng chào đón sự kiện lịch sử trọng đại của giáo phận. Ở đất Vinh, cái nắng gay gắt, chói chang không thể cản trở sự hăng say, sốt mến của cộng đồng dân Chúa.
Thánh lễ được cử hành trọng thể do Đức Hồng Y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn – Tổng giám mục Tổng giáo phận Hà Nội chủ sự, đồng tế với ngài có Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt – Giám mục Giáo phận Bắc Ninh, Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên – Giám mục Giáo phận Hải Phòng, Đức cha Giuse Đặng Đức Ngân – Giám mục Giáo phận Lạng Sơn, Đức cha Giuse Nguyễn Văn Yến – Nguyên Giám mục Giáo phận Phát Diệm, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Đệ – Giám mục Giáo phận Thái Bình, Đức Cha Gioan Maria Vũ Tất – Giám mục Giáo phận Hưng Hóa, Đức Cha Phêrô Trần Đình Tứ – Nguyên Giám mục Giáo phận Phú Cường, quý Đức Cha giáo phận nhà Phaolô Nguyễn Thái Hợp, Phêrô Nguyễn Văn Viên và Phaolô Maria Cao Đình Thuyên, Đức Ông Vinh Sơn Đặng Văn Tú – Tổng Đại diện Giáo phận Xuân Lộc. Bên cạnh đó, còn có Quý Bề Trên, Giám Tỉnh các hội dòng, hơn 300 linh mục trong và ngoài giáo phận, đông đảo chủng sinh, tu sĩ và khoảng gần 70 ngàn giáo dân cùng tham dự thánh lễ này.
Thánh lễ cao điểm cũng là lễ Quan thầy giáo phận – Đức Maria linh hồn và xác lên trời. Suốt chặng đường 170 năm qua, bàn tay yêu thương của Mẹ đã che chở và gìn giữ đoàn con giáo phận trong mọi thăng trầm của lịch sử. Chính vì thế, nội dung bài giảng lễ của Đức Hồng y Phêrô tập trung vào Định tín quan trọng này: “Đức Kitô đã chiến thắng ma quỷ, tội lỗi và cái chết. Giáo Hội là phần Thân Thể mầu nhiệm của Đức Kitô. Đức Maria là Mẹ Giáo Hội, nên chiến thắng đó cũng phải dành cho Đức Mẹ”. Với con cái giáo phận nhận Mẹ làm Đấng bảo trợ, Đức Hồng Y nhắn nhủ:“Chúng ta phải chiêm ngắm Đức Maria trong vinh quang, với hy vọng được đi theo Mẹ, vì đó là Mẹ của chúng ta, là người mà Chúa đã đặt để tiếp tục nâng đỡ chúng ta”.
Trước khi kết thúc thánh lễ, Sắc lệnh của Tòa Ân giải Tối cao về Phép lành Tòa thánh ban ơn toàn xá nhân dịp Năm Thánh giáo phận Vinh đã được long trọng công bố. Theo đó, cộng đoàn sẽ nhận được ơn toàn xá khi tham dự đại lễ này cách tích cực, cộng với việc xưng tội, rước lễ và cầu nguyện theo ý Đức Giáo Hoàng. Đây quả thực là một hồng ân lớn lao mà Mẹ Giáo Hội đã ban tặng cho đoàn con giáo phận.
Thánh lễ kết thúc trong tâm tình tri ân đầy xúc động của Đức cha Phaolô, đại diện cho hơn 500 ngàn con cái trong giáo phận, gửi tới Đức Hồng Y, Quý Đức Cha, Quý Cha tổng đại diện, Quý bề trên, quý cha, quý khách và toàn thể cộng đoàn dân Chúa. Một lần nữa, Vị Cha chung giáo phận nhấn mạnh, đây là biến cố ân phúc, để giáo phận dâng lời cảm tạ Thiên Chúa và Đức Mẹ, tri ân các bậc tiền nhân; đồng thời cùng nhau nhìn lại cách thế hiện diện của người Công giáo trên đất nước Việt Nam nói chung và trên dải đất Nghệ – Tĩnh – Bình nói riêng, để sáng suốt bước đi trong giai đoạn mới, giai đoạn Tân Phúc Âm hóa, với những cách thế đậm nét Tin Mừng và chan hòa tình người.
Ngay sau lời cám ơn của Đức Cha Phaolô kết thúc, 170 quả bóng bay tượng trưng cho 170 năm thành lập giáo phận được thả lên bầu trời, trên nền nhạc rộn ràng của ca khúc truyền thống “Tung hô Mẹ giáo phận”. Trong tiếng vỗ tay khí thế, những lời chúc mừng nhộn nhịp, những nụ cười hân hoan, tất cả đang hòa mình hạnh phúc vào 170 năm hồng ân, 170 năm hành trình đức tin cùng Mẹ hướng về trời cao.
Thông điệp đại lễ
Đang trực tiếp được trải nghiệm những ngày đặc biệt của dốc mốc lịch sử 170 năm, mọi thành phần trong giáo phận đều nghẹn ngào một niềm vui. Niềm vui ấy không dành cho riêng ai, không bởi riêng một cá nhân nào. Vì thế, con cái giáo phận đón nhận cách thấm thía tâm tình của Đức Cha Phaolô: “Đại lễ là niềm vui chung”. Nói về tâm tình ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa này, ngài chia sẻ thêm: “Người ta thường hỏi tôi: ‘Dịp này chắc Đức Cha bận rộn lắm?’. Nhưng thực sự tôi không bận gì nhiều. Mọi thành phần đã hy sinh làm việc của mình, đã vất vả suốt ngày để cho công trình chung của giáo phận được thực hiện. Nên thành công của đại lễ là thành công chung, là niềm vui chung”.
Niềm vui chung ấy được tạo nên bởi sự dẫn dắt tài tình của Vị Cha chung; tinh thần phục vụ hăng say của các tổ chức (Đại Chủng viện, Tiền Chủng viên, Hội dòng Mến Thánh giá, Hội dòng Bác ái…), các giáo xứ (Xã Đoài, Mỹ Yên, Trang Nứa…); sự chủ động của các Tiểu ban Năm thánh và sự hy sinh thầm lặng của biết bao nhiêu người.
Trong niềm vui đại lễ, khi nhìn lại chặng đường đã qua, con cái giáo phận đều cảm thấy hạnh phúc và tự hào. Bởi, dù có quá nhiều thăng trầm, có những thách đố quá lớn, có những cơn sóng ập xuống con thuyền giáo phận, tưởng chừng như không thể đứng vững được, nhưng những người con đầy tin tưởng của giáo phận đã mạnh mẽ vượt qua, đã tồn tại và phát triển như hôm nay.
Cảm nhận rõ ràng điều đó, Đức Cha Phaolô đã mượn lời Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II trong Tông huấn hậu thượng hội đồng Vita consecrata, để nhắn gửi tới con cái giáo phận, như là định hướng mục vụ cho giai đoạn mới: “Các con không chỉ có một lịch sử huy hoàng để nhớ lại và tường thuật, mà còn có một lịch sử oai hùng cần viết lên! Hãy nhìn về tương lai, nơi mà Thánh Linh đã dự định thực hiện cùng với các con những điều trọng đại hơn nữa” (số 110).
Bánh xe lịch sử vận động không ngừng. Quá khứ đã qua đi. Tương lai đang chờ đón. Mỗi người con Vinh đang được trao phó để nắm lấy vận mệnh giáo phận trong thời điểm hiện tại. Hãy khắc ghi lời dạy của Vị Cha chung trong sứ mệnh đó: “Hãy mạnh dạn lên đường, can đảm cùng với Thánh linh, chung tay xây dựng Việt Nam, xây dựng giáo phận Vinh ngày càng phát triển”.
Năm Thánh kỷ niệm 170 năm thành lập giáo phận Vinh:
– Ngày 23/02/2015, thừa lệnh Đức Thánh Cha Phanxicô, Tòa Ân Giải Tối Cao, qua các văn thư Prot. N. 51/15/I và Prot. N. 52/15/I, đã cho phép Giáo phận Vinh mở Năm Thánh từ ngày 27/3/2015 đến ngày 27/3/2016.
– Khai mạc chính thức: ngày 31/3/2015 (Lễ Dầu) tại Nhà thờ chính tòa Xã Đoài (cấp giáo phận); ngày 12/4/2015 Chúa Nhật II PS (cấp giáo hạt).
– Thánh lễ cao điểm: Lễ Đức Mẹ linh hồn và xác lên trời, Bổn Mạng giáo phận 15/8.
– Địa điểm chính hành hương hằng ngày lãnh ơn Toàn xá: Nhà thờ chính tòa Xã Đoài, Văn Hạnh, Hướng Phương.
– Địa điểm hành hương tại Nghệ an: Linh địa Trại Gáo (13/6/2015 và các ngày thứ Ba hằng tuần), đền thánh Phêrô Lê Tùy, Đền thánh Phêrô Hoàng Khanh, tại nhà thờ và Hang đá Bảo Nham, Đền thánh Phêrô Vũ Đăng Khoa, Nhà thờ Giáo xứ Trang Đen.
– Địa điểm hành hương tại Hà Tĩnh: Nhà thờ Giáo xứ Thọ Ninh, Khe Sắn.
– Địa điểm hành hương tại Quảng Bình: Giáo xứ Tam Tòa, Trung Quán, Nhà nguyện Cộng đoàn MTG Hướng Phương.
– Tại các nhà thờ giáo xứ trong toàn giáo phận: 3 ngày Tết Nguyên Đán và 3 ngày Chầu Lượt.
– Bế mạc: cấp giáo phận vào ngày 22/3/2016, Lễ Dầu, tại Nhà thờ chính tòa Xã Đoài. Cấp giáo xứ vào Chúa Nhật Lễ Phục Sinh 27/3/2016.
– Hoạt động kỷ niệm: Ra mắt cuốn Lịch sử Giáo phận Vinh (Vương Đình Chử chủ biên) và Kỷ yếu giáo phận Vinh.
– Bài hát chủ đề Năm thánh: Hồng ân tạ ơn (Lm. Ân Đức).
Đức Tình
Nguồn: Lam Hồng
